Het tweede leven van GMC's
Misschien denkt u dat dan toch in elk geval de karakteristieke grille de ruim 500.000 CCKW's
met elkaar verbindt. Ook in dat opzicht, echter, is de ene CCKW de andere niet en bestaan er
vier grille-varianten in combinatie met de gesloten cabine en twee varianten in combinatie
met de open cabine. OK, de verschillen zijn klein maar een nadere blik op de grilles waard. De
grille van een CC(K)W bestaat uit twaalf verticale spijlen. Aan boven- en onderzijde
hebben die spijlen een oortje waarmee ze in een horizontaal frame zitten. Bij de eerste circa
zestigduizend CC(K)W(X)'s stonden de oortjes naar buiten gericht: zes naar links, zes naar
rechts (Figuur A). Vanaf het voorjaar van 1942 stonden de oortjes echter om en om tegen
elkaar aan (Figuur B-F). Deze verandering viel min of meer samen met de overstap van een
geschroefd, gegoten logo-plaatje naar een gelast, geperst logo-plaatje. In het plaatje
staan in sierlijk schrift de letters GMC. Vanaf februari 1943 werd de voordien zijdelings
gelijkhelftige grille asymmetrisch. Het traliewerkje voor de linkerkoplamp werd namelijk
verlengd om er op het linkerspatscherm een black-out (B.O.) licht naast te kunnen plaatsen
(Figuur C-F). Het B.O. licht was in juli 1942 ontwikkeld. Op een deel van de eerder
gebouwde CCKW's werd dat licht alsnog in een hulpframe boven de linkerkoplamp gebouwd
(Figuur A en B). In de periode april-mei 1943 werd overgestapt van gesloten cabines op open
cabines. Redenen hiervoor waren materiaalbesparing en de wens om de hoogte aan boord van
schepen en in het veld te beperken. In diezelfde tijd sprak een Amerikaanse rechter uit
dat merknamen niet langer zichtbaar op militaire voertuigen mochten zijn aangebracht.
De grille verloor daarmee zijn mooie logo. De overstap van gesloten naar open cabines en het
verdwijnen (verwijderen?) van het logo-plaatje liepen een beetje door elkaar heen. Historisch
gezien zijn gesloten cabines zonder plaatje en open cabines met plaatje daarom relatief schaars.
Foto's uit die periode geven echter aan dat beide combinaties voorkwamen (Figuur C-F).
De combinatie 'open cabine en logo-plaatje' komt met naar schatting circa 10.000 exemplaren
het minst voor. Bijgaande Tabel 4 vat alles nog eens samen. Uit die tabel blijkt ook dat in
de loop van de tijd een steeds kleiner percentage de korte wielbasis ('352') bezat. Dit
overzicht is gebaseerd op diverse artikelen en fotoboeken. Die bronnen spreken elkaar overigens
wel eens tegen. Slagen om de arm blijven dus nodig. Toch staat het wel vast dat bepaalde combinaties
van grille-vorm, spijloor-richting, logo-plaatje en cabine-vorm niet bestaan kunnen hebben. Dat
je binnen de huidige verzameling CCKW's uitzonderingen op de hier besproken systematiek vindt,
heeft daarom vermoedelijk vooral te maken met het feit dat er na WOII naar hartelust onderdelen
zijn uitgewisseld. In een opzicht is het overgrote merendeel van de huidige CCKW-grilles
historisch onjuist: het inkorten van de derde grille-spijl van rechts, is een na-oorlogse
aanpassing om het aftappen van de radiator te vergemakkelijken.