Het tweede leven van GMC's
Vrachtwagens
Na WOII bestond er een enorm tekort aan transportmiddelen in Nederland. Overtollige GMC's
speelden een belangrijke rol bij de wederopbouw, zoals hier linksonder geillustreerd met een
CCKW voor kaastransport (met dank aan www.zuiderzeemuseum.nl), vermoedelijk van firma Mol uit Avenhorn.
Ook Edah vervoerde kaas per GMC (met dank aan Armand Bastin, Jan Kiens en Harry Schols). Daarnaast
nog weer een andere koelwagen op basis van een GMC chassis. De neus is aangepakt
om er een Deutz diesel in te laten passen.
GMC's leverden ook hun aandeel in de jaarlijkse bietencampagne. Hier een CCKW en, uitzondering op mijn regel,
een niet minder fraaie AFKWX 'cab over engine' (met dank aan Gerard Al, transporteur uit Beverwijk).
Te fraai om toch niet ook de volgende 'cab over engine' GMC AFKWX (chauffeur Gijs 'langs de weg'
Klanderman in 1951) foto op te nemen (met dank aan zoon en voormalig chauffeur Bert Klanderman uit Oudenhoorn).
Uit de fotoarchieven van Peter de Groot drie verschillende kabelleggers van de firma Pol (Leeuwarden),
achtereenvolgens de BV-81-28, de BV-28-71 en de BD-54-BX.
Uit de verzameling van Henk Bossinade ontving ik de volgende vijf foto's van Pol-GMC's: de BD-54-BX,
de BE-05-07 met DAF diesel), de BE-12-92 (met DAF diesel) en, eenmaal met oude blauwe plaat en eenmaal
met moderne gele plaat, de BV-81-28. Beide laatste auto's verschillen behoorlijk in uiterlijk dus
waarschijnlijk is creatief omgesprongen met kentekenbewijzen....Het wordt nog merkwaardiger als we deze
twee BV-81-28's vergelijken met de BV-81-28 uit Peter de Groot zijn archief (eerste foto) welke een
mangat in het dak had! Hoe dan ook heeft de firma Pol kennelijk minstens zeven verschillende GMC's
in gebruik gehad, sommige omgedieseld. Dankzij Henk Bossinade's notities weten we dat het gebruik
in elk geval tot 1999 geduurd heeft.
Een illustratie op Pol's Nieuwjaarswenskaart 2011 geeft aan dat er op zijn minst nog een GMC in dienst geweest
is: de NB-17-45.
Als eerbetoon aan hun inzet, plaatste firma Pol een van hun GMC's voor het kantoor in Leeuwarden
(met dank aan Keimpe Bleeker, juni 2013).
Nog wat plaatjes uit Peter de Groot's zijn foto archief:
twee maal melktransport.
De firma Beijersbergen uit Wassenaar, had op enig moment 9 GMC's in gebruik voor het vervoer van
bouwmaterialen (met dank aan Peter Beijersbergen Sr (leunend tegen voorwiel, tweede foto)).
GMC's werden ook ingezet bij het vervoer van vee zoals blijkt uit onderstaande twee foto's (met dank aan
Toon van Dijk en Martin Vente, Woerden).
Nog twee voorbeelden van een GMC ten behoeve van veetransport: links de firma Linders, maar wel aan het einde
van zijn carriere rond 1956 (met dank aan Albert Linders), rechts een wagen geconstrueerd door de firma Martens,
en in gebruik bij de firma Wijtmans uit Hernen; deze vertoont opvallende overeenkomsten met de wagen links die
mogelijk ook door Martens is gebouwd (met dank aan Ben van Nuland).
Een GMC van een onbekende eigenaar: let op motorzijpaneel dat van 1,5 ton Chevrolet is overgenomen
(met dank aan Gerrit Langen).
Onmiddellijk na de Tweede Wereldoorlog was het voor expeditiebedrijven lastig
om aan rollend materieel te komen. Hiervoor werden niet alleen GMC CCKW's uit de dump in originele vorm gebruikt,
maar vonden ook verbouwingen plaats. Voorbeeld daarvan vormen de twee-assers, al dan niet met Hollandse
wagenmakerscabines. De eerste zes foto's uit de persoonlijke archieven van Peter de Groot, de vijfde
is afkomstig van Bert Klanderman en de zesde van Bart Jonker.
Op de linkerfoto: groetekistjes per GMC van Van Veldhoven uit Loosduinen
(met dank aan Armand Bastin, Jan Kiens en Harry Schols) en op de rechterfoto: stro transport door
J. Kor uit Blijham (met dank aan Marcel van der Sluis).
Guus Priem stuurde mij twee fraaie voorbeelden van ingekorte GMC's.
JaWiCo uit Pijnacker startte de onderneming in 1945 met GMC's, zoals
blijkt uit bijgaande vier plaatjes (met dank aan John van den Bosch;
http://home.hetnet.nl/~trucker/story.htm).
Firma Groothuijse in Beek-Ubbergen reed aanvankelijk met wagens uit de dump.
Ook bij hen was een van de CCKW's ingekort als trekker (met dank aan Theo Groothuijse,
http://groothuijse.net/gt/index.php?inhoudsnaam=home).
Een GMC van de Nederlandse leger foto- en flimdienst op bezoek bij
Ceres in Wageningen in 1963 (met dank aan ....?).
Pullens uit Waalwijk had al afzetbakken toen ze nog uitgevonden moesten worden
(zie geleide kabel over het dak) (met dank aan Walter Pullens, zittend op linker voor-spatbord) en
Marcel van der Sluis.
Firma Wassing uit Tilburg laten hun trekker zegenen
(met dank aan Marcel van der Sluis).
Op linkerfoto: een GMC trekker (ingekorte CCKW of echte CCK?) tijdens het carnaval
in Den Bosch carnival, 1950 (bron: Fotopersbureau Het Zui den, geattendeerd door Wouter Duijndam); op de rechterfoto:
een GMC trekker van Schols uit Ambij tijdens carnaval 1949 in Maastricht (met dank aan Hub Rekko).
Zoals sommigen de oorspronkelijke GMC's te lang vonden, zo vonden anderen ze te kort.
De firma Mill uit Gorinchem verlengde op verzoek GMC's chassis met 200 cm en de wielbasis met 89 cm.
Ook de tussenbak werd 89 cm naar achter verplaatst waarna de vergrote afstand tussen versnellingbak en
tussenbak werd overbrugd door de standaardaandrijfas te vervangen door de aandrijfas die voordien de
vooras aandreef. Een 6x6 werd zo weliswaar een 6x4 maar in combinatie met een Hollandse wagenmakerscabine
van Van Eck uit Lexmond, nam de laadbaklengte toe met maar liefst 215 cm (met dank aan Peter Albers).
Ook de Belgische firma Stevens hield zich met het verlengen bezig
(met dank aan Bart Jonker, Epe).
Inter-Limburg gebruikte ook verlengde GMC's (met dank aan Armand Bastin,
Jan Kiens en Harry Schols).
Op de linkerfoto: een verlengde GMC van Twentol Deventer; op de
rechterfoto: een verlengde GMC van Hauber, langijzerhandel (met dank aan Henk Jansen).
De Tijdgeest uit Utrecht gebruikte diverse GMC's (CCKW's en AFKWX's) blijkens deze foto's
uit 1959 (met dank aan Cees Reimus).
Bij de bouw van de Amsterdamse Bijlmer (1976) speelde deze GMC een rol
(met dank aan Eduard Hattuma).
Het Gemeente Vervoer Bedrijf (GVB) Amsterdam kocht in het voorjaar van 1946 tien CCKWs.
Van vijf daarvan (wagennummers 56 t/m 60) maakte Geesink Weesp in de jaren 1947-48 twee-assige montagewagens
voorzien van een hefbaar platform, een zogenaamde toreninrichting. Drie andere GMC's werden
laswagen.Ze deden zo'n 20 jaar dienst en werden in de jaren 1966-68 afgevoerd naar de sloop
(met dank aan Hans Stoovelaar voor de informatie). De foto's tonen achtereenvolgens twee keer montagewagen 59
(1947-1968, kenteken ZZ-00-76; fotograaf: Ben van M eerendonk)), haar gepensioneerde zuster
wagen Nr 60 (1947-1975, kenteken ZZ-00-89) en wagen 58. De laatste foto toont een laswagen, Nr 61 (1949-1969, kenteken RB-06-37)
(bron: http://www.flickr.com/photos/henkg/7794519824/ , met dank aan de maker Henk Graalman).
Firma De Boer (links: rijdend voor Blauwband Express; rechts: vervoer voor eigen tenten-verhuurbedrijf, met in beeld de eerste
zogenaamde hangar tent uit US surpluses) reed ook met GMC's (met dank aan K. de Boer).
Firma Louis Ploemen uit Meersen (met dank aan Hub Rekko (www.transportnostalgiezuid-limburg.nl )).
Brand brouwerij (met dank aan Hub Rekko (www.transportnostalgiezuid-limburg.nl)).
Op de linkerfoto: een GMC trekker met spoorvolgende (Italiaanse?) oplegger voor het vervoer van boomstammen.
Op de rechterfoto: een GMC trekker met verhuistrailer van Simons uit Breda
(met dank aan Armand Bastin, Jan Kiens en Harry Schols).
Op de linkerfoto: een afzetbakinstallatie van Stoel, Vijfhuizen (met dank aan Gerard Veldhuijzen, firma
Van der Stoel Milieu); op de rechterfoto: een GMC vrachtwagen van A. van der Lingen, De Lier
(met dank aan Leen van der Lingen).
GMC sneeuwploeg (met dank aan Henk Jansen voor attendering).
GMC van Lommerts in de haven van Delfzijl (bron:
www.noordelijktransport.nl).
GMC van Piet Vermeer (met dank aan Henk Jansen voor attendering).
Mooie tapissiere van Transneerlandia (met dank aan John Bosch en Henk Jansen).
Ingekorte GMC (of toch, gezien grille spijlen, een Chevrolet 1,5 t maar dan
met GMC louvre panels?) trekker van Frederiks verhuizers (met dank aan Tonnie Evertse en Henk Jansen).
Twee strooiwagens van gemeente Arhem.
Op de linkerfoto: een mooie combinatie van Sonnenberg uit Deventer;
op de rechterfoto: een GMC van Spronsen uit Monster.
Op de linkerfoto: GMC een verlengde GMC van firma Onderwater; op de rechterfoto:
een GMC trekker met verhuisoplegger van firma Egeraat.
Nog drie GMC's van Onderwater veevervoer uit Zoeterwoude: één met verlengde cabine
om personeel mee te nemen naar de markt, één die kennelijk omgedieseld is gezien afwijkende grill-spijlen,
en één met tappissiere-achtige aanbouw (met dank aan Henk Jansen voor attendering).
Op de linkerfoto: GMC van Van Gend & Loos; op de rechterfoto een verlengde
GMC van ELKA transport (onder mijn aandacht gebracht door Henk Jansen).
Altro uit Kampen vervoerde voor Schokbeton met CCKWs en met AFKWXs
(met dank aan Peter de Groot).
Buiten bedrijf gestelde AFKWX-en van
Altro: donor trucks? (met dank aan Peter de Groot).
GMC met Henschel Diesel, werkzaam in bosbouw.
GMC, ontdaan van een as, van Van Werken uit Aalst met op de ingekleurde foto chauffeur
Jan Bieshuivel (met dank aan Lia Schaap-Biesheuvel) onder mijn aandacht gebracht door Henk Jansen.
GMC van Hovenga uit Dokkum, onder mijn aandacht gebracht foor Henk Jansen.
Trekker van Gelderse Tramwegen (GTW)
uit de archieven van Peter de Groot, onder mijn aandacht gebracht foor Henk Jansen.
GMC met fusee aanhanger van Van Bree, met
Rode Kruis hulp (met dank aan Dhr Koenen).
Tapissiere GMCs van verhuizer Van Dijk.
Ook toen al LZV's: door Deckers (Zoeterwoude) verlengde GMC met trailer
van Van Leeuwen uit Leiden (onder mijn aandacht gebracht door Henk Jansen).
GMC werkplaats van Overdorp IJmuiden (bron: https://www.facebook.com/NostalgieOverdorpIJmuiden).
GMC veewagen, brandschoon dus kennelijk bij afleverling (uit archieven van Peter de Groot).
GMC (ingekorte) trekker met dieplader van Besemer, Ter Aar (onder mijn aandacht gebracht door Henk Jansen).
GMC van Derk de Klein uit Emmen (met dank aan Jan de Klein).
GMC met turven (met dank aan Klamer Bos, Gieten).
GMC van Sipma uit Rolde (bron:
www.sipma.nl ).
GMC van Mens uit Hillegom (met dank aan Henk Jansen voor attendering).
GMC van Kazemier uit Aduard (met dank aan Henk Jansen voor attendering).
GMC van Van der Stek uit Puttershoek (met dank aan Henk Jansen voor attendering).
GMC van Zijderhand (met dank aan Dhr Flikweerd).
GMC, voorzien van bolster truck banden, van Gelders Overslag Bedrijf (bron: Geldersch Archief).
GMC's van vloeistoftransporteur Van der Laan uit Lekkerkerk (onder mijn aandacht gebracht door Henk Jansen).
GMC van Derksen, Arnhem (met dank aan Wimpers vd Kamp).
GMC met verlengd chassis van een
onbekende haringhandel (met dank voor attendering door Henk Jansen).
Een GMC voor het vervoer van melk van Klomp Zwolle.
Een GMC van NWM voor het sproeien van teer (uit de archieven van Peter de Groot).
Een ingekorte GMC van Hoogvliet voor veevervoer.
Een ingekorte GMC van Zeelenberg met melkbussen.
Een GMC van Drenth geladen met suikerbieten.
Een GMC van Portena.
GMC trekker-opleggercombinaties voor het vervoer van boomstammen (met dank aan Arie Pieters).
GMC betonmixers van gebroeders Cirkel ('BCA') uit Amersfoort.
Een verlengde GMC van Binnendijk uit Rijnsburg (met dank aan Adrie Ouwersloot).
En na bovenstaande
verlengde GMC, nu weer eens een verkorte, eveneens met trotse 'berijders'.
Een GMC cement mixer van onbekende firma.
Een GMC koelwagen (foto van Jan Riethoven).
Een GMC vrachtwagen met DAF fusee aanhanger van onbekende firma.
Een GMC vrachtwagen met DAF fusee aanhanger van Blauwe Molen.
Een GMC vrachtwagen van Mol, Avenhorn.
Nog een GMC vrachtwagen van Mol, Avenhorn.
Een bijzondere GMC vuilniswagen (foto van Jan de Jong).
Een ingekort GMC trekker voor veevervoer,
firma Flikkema uit Spijk.
